Tọa đàm đối thoại chính sách “Định hướng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo sau đại dịch Covid-19”

Sáng ngày 27/11/2020, Trường Đại học Kinh tế Quốc dân phối hợp với Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp Khoa học Công nghệ – Bộ Khoa học & Công nghệ tổ chức Tọa đàm đối thoại chính sách “Định hướng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo sau đại dịch Covid-19”. Tọa đàm nằm trong khuôn khổ các hoạt động thuộc Ngày hội khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia Techfest Việt Nam 2020 với chủ đề “Thích ứng – Chuyển đổi – Bứt phá” diễn ra từ ngày 27-29/11 tại Trường Đại học Kinh tế Quốc dân.

Quang cảnh buổi Toạ đàm

Tham dự Toạ đàm, về phía đại biểu ngoài trường có TS. Chử Đức Hoàng – Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF); ông Trần Trí Dũng – Chương trình Khởi nghiệp Thuỵ Sỹ; ông Nguyễn Vũ Nguyên – Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Saigon Innovation Hub; bà Phan Hoàng Lan – Phụ trách tìm kiếm đối tác và xu hướng UNDP; bà Phạm Thị Hiền – Phó Giám đốc Sở Khoa học & Công nghệ, tỉnh Thái Nguyên. Về phía Trường Đại học Kinh tế Quốc dân có GS.TS Trần Thọ Đạt – Chủ tịch Hội đồng trường; PGS.TS Tô Trung Thành – Trưởng phòng Quản lý Khoa học; PGS.TS Trương Thị Nam Thắng – Giám đốc Trung tâm Khởi nghiệp và Sáng tạo xã hội; cùng các thành viên Hội đồng Khoa học và Đào tạo, đại diện lãnh đạo các Phòng ban, các tổ chức chính trị – xã hội, các giảng viên và sinh viên trong toàn trường.

GS.TS Trần Thọ Đạt – Chủ tịch Hội đồng Trường ĐH KTQD phát biểu

Phát biểu khai mạc tọa đàm, GS.TS Trần Thọ Đạt cho biết, Trường Đại học Kinh tế quốc dân vinh dự được Bộ Khoa học và Công nghệ lựa chọn là đối tác đầu tiên ký kết thỏa thuận hợp tác giữa Nhà trường và Cục Phát triển Thị trường và Doanh nghiệp Khoa học Công nghệ nhằm xây dựng hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia, kết nối với hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo của quốc tế. Tọa đàm hôm nay là bước hiện thực hóa MOU đã được ký kết trước đó giữa hai bên.

Cũng theo GS.TS Trần Thọ Đạt, đại dịch Covid-19 đã và đang gây hưởng nghiêm trọng đến kinh tế – xã hội của Việt Nam nói riêng và toàn cầu nói chung. Đại dịch khiến đứt gẫy các chuỗi sản xuất, thương mại, làm hạn chế sự di chuyển các nguồn lực trên quy mô quốc gia và quốc tế cũng như dẫn tới sự khó khăn của hàng loạt doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo còn non trẻ và dễ bị tổn thương, gây ra những tác động tiêu cực đến hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo. Song bên cạnh những tác động tiêu cực, khó khăn, thách thức do đại dịch Covid-19 gây ra, hệ sinh thái khởi nghiệp Việt Nam cũng có những cơ hội và đón nhận những dấu hiệu tích cực nhờ những thành công của Việt Nam trong cuộc chiến chống Covid cũng như những thuận lợi nhờ xu hướng biến dịch về địa chính trị, địa kinh tế trên thế giới.

Thực tế cho thấy, Việt Nam là quốc gia có nhiều tiềm năng và điều kiện thuận lợi để thúc đẩy khởi nghiệp đổi mới sáng tạo. Từ việc hình thành một số doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo trong lĩnh vực thương mại điện tử, dạy học trực tuyến vào hơn 10 năm trước, đến nay các hoạt động khởi nghiệp đổi mới sáng tạo ngày càng sôi động. Nếu như năm 2012, Việt Nam có khoảng 400 công ty khởi nghiệp thì đến năm 2019, cả nước có khoảng 3.000 doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo với các lĩnh vực như: công nghệ, thương mại điện tử, công nghệ giáo dục, công nghệ nông nghiệp, công nghệ tài chính, công nghệ y tế và du lịch. Hành lang pháp lý đang dần được hoàn thiện; số lượng các tổ chức hỗ trợ khởi nghiệp có sự tăng trưởng ở cả khu vực tư nhân lẫn khu vực công lập, hoạt động tích cực trong việc tìm kiếm doanh nghiệp khởi nghiệp để cố vấn, đầu tư. Bên cạnh nguồn vốn của doanh nhân khởi nghiệp, nguồn vốn cho khởi nghiệp sáng tạo ngày càng đa dạng, bao gồm nhiều loại hình: quỹ đầu tư; nhà đầu tư thiên thần; nguồn vốn từ các tập đoàn, doanh nghiệp lớn; nguồn ưu đãi tín dụng, vốn vay từ các ngân hàng, quỹ tài chính.

Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo quốc gia đã hình thành và bao gồm đầy đủ các thành phần quan trọng: các cá nhân, tổ chức khởi nghiệp đổi mới sáng tạo, nhà đầu tư thiên thần, quỹ đầu tư mạo hiểm, tổ chức hỗ trợ kinh doanh, vườn ươm, công viên nghiên cứu, trường đại học, mạng lưới các huấn luyện viên/tư vấn, các cơ sở hỗ trợ nghiên cứu cà khởi nghiệp tại các trường đại học, viện nghiên cứu…Các thành tố trong hệ sinh thái chính sách, tài chính, văn hoá, thị trường, nhân lực và các hỗ trợ ngày càng có những liên kết khăng khít, tương tác và hỗ trợ nhau để thúc đẩy tinh thần kinh doanh, đổi mới sáng tạo và sự thịnh vượng của nền kinh tế. Hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo của Việt Nam trong năm qua đã được xếp hạng vào Top 100 hệ sinh thái sáng tạo mới nổi trên thế giới, trong đó Việt Nam đứng vào vị trí khoảng 71-80.

Ông Trần Trí Dũng – Chương trình Khởi nghiệp Thuỵ Sỹ trình bày tham luận “Tác động của Covid-19 đến hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo Việt Nam”

TS. Chử Đức Hoàng – Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia (NATIF) trình bày tham luận “Khung khổ pháp lý và chính sách phát triển hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong giai đoạn hiện nay”

Ông Nguyễn Vũ Nguyên – Phó Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Saigon Innovation Hub trình bày tham luận “Bối cảnh mới sau đại dịch Covid-19 và định hướng hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong thời gian tới”

Cũng tại Tọa đàm, TS Chử Đức Hoàng – Quỹ đổi mới công nghệ quốc gia đã chia sẻ về sự hoàn thiện dần dần trong chính sách hỗ trợ, khuyến khích đổi mới sáng tạo ở Việt Nam cũng như hệ thống luật pháp không ngừng được bổ sung, sửa đổi để phù hợp với diễn biến thực tế của hoạt động đổi mới sáng tạo, nhất là các chính sách khuyến khích hỗ trợ cộng đồng khởi nghiệp trong lĩnh vực này. Đồng quan điểm trên, ông Trần Trí Dũng – Chương trình khởi nghiệp Thụy Sỹ bổ sung thêm, sự thay đổi nhanh chóng của xu hướng tiêu dùng, nhu cầu tiêu dùng cùng sự khó phân định việc sử dụng trí tuệ nhân tạo, thương mại điện tử, đặc biệt với bất trắc khó lường của đại dịch Covid-19 đã khiến cộng đồng khởi nghiệp càng gặp khó hơn. Ngoài việc cần ưu đãi về chính sách và thuận lợi về luật pháp, người khởi nghiệp nói riêng và cộng đồng khởi nghiệp nói chung cần được hỗ trợ về vốn để có thể đầu tư hiệu quả và từng bước phát triển, đóng góp tích cực vào sự đi lên của xã hội.

Về phần mình, ông Trần Vũ Nguyên – Phó Chủ tịch Hội đồng cố vấn Saigon Innovation Hub phân tích và chỉ ra các xu hướng khởi nghiệp sáng tạo trong bổi cảnh chịu ảnh hưởng nặng nề của đại dịch Covid-19. “Việc ứng dụng và chuyển đổi nhanh sang nền tảng số của nhiều doanh nghiệp nói chung và các start-up nói riêng cho thấy tính ưu việt của công nghệ số trong hoạt động sản xuất – kinh doanh thời kỳ mới” – ông Trần Vũ Nguyên nhấn mạnh.

Các chuyên gia thảo luận và chia sẻ tại Toạ đàm

Tại buổi tọa đàm, các đại biểu, các chuyên gia về khởi nghiệp sáng tạo đã cùng nhau trao đổi, đánh giá thực trạng tác động của đại dịch Covid-19 đối với nền kinh tế, khu vực doanh nghiệp khởi nghiệp và hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo; thảo luận về các cơ hội, thách thức đối với hệ sinh thái khởi nghiệp sáng tạo trong và sau đại dịch Covid-19, xác định các xu hướng và việc thực thi chính sách giúp doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo có thể thích ứng, chuyển đổi và bứt phá.